Stap uit je comfortzone: Ontdek nieuwe ICT-tools!

 

Stap uit je comfortzone: Ontdek nieuwe ICT-tools!

Stel je voor dat je een presentatie moet geven, waar kies je dan vaak als eerste voor? Juist, het bekende. Denk bijvoorbeeld aan PowerPoint. Dit merkte ik ook bij mijn leerlingen, maar er is zoveel meer dan alleen dat ene programma. Voor een komende opdracht moesten de leerlingen een presentatie maken en dit was het uitgelezen moment om te verkennen welke tools er nog meer zijn. Om de leerlingen kennis te laten maken met verschillende tools, heb ik ervoor gekozen om één klas te laten werken met Canva en een andere klas met Prezi. Graag neem ik jullie mee in dit proces, wat de leerlingen hiervan vonden en hoe deze tools hun creativiteit hebben gestimuleerd.

Tools

Ik heb ervoor gekozen om niet alleen onbekende tools voor mijn leerlingen te gebruiken, maar ook voor mezelf. Dit bood een dubbele uitdaging: zowel het beheersen van de tools als het uitleggen aan de leerlingen.  Ik koos deze tools omdat ik als hobbyist al met Canva werkte en nieuwsgierig was naar wat het mijn leerlingen kon bieden en hoe het hun creativiteit kon stimuleren.

Prezi was geheel nieuw voor mij en leerde ik kennen via een collega. Tijdens mijn zoektocht naar nog een andere tool wees zij me op Prezi en de leuke mogelijkheden ervan. Zo kwam ik tot deze keuzes en bracht ik nieuwe ervaringen zowel voor mij als mijn leerlingen in de klas.

Prezi

Prezi is een presentatieplatform dat gebruik maakt van een onbeperkt canvas, waardoor je dynamische, zoomende presentaties kunt maken. Het is eenvoudig te gebruiken, biedt veel aanpasbare sjablonen en maakt samenwerking mogelijk, waar je ook bent. Kortom, Prezi helpt je om visueel aantrekkelijke en boeiende presentaties te creëren.

Canva

Canva is een veelzijdig online platform dat grafisch ontwerpen toegankelijk maakt voor iedereen, ongeacht of je een professional of een beginner bent. Met een uitgebreide selectie sjablonen, tools en elementen kun je moeiteloos presentaties, posters, social media graphics en meer creëren, zonder dat je uitgebreide ontwerpvaardigheden nodig hebt. Canva staat bovendien bekend om zijn gebruiksvriendelijke interface en samenwerkingstools. Hierdoor kun je eenvoudig samen aan projecten werken, zowel online als fysiek samen. 

Overeenkomsten en verschillen

Prezi en Canva zijn beide gebruiksvriendelijke tools voor zowel docenten als leerlingen. Beide platforms maken het eenvoudig om zelfstandig te werken en bieden ook functies voor samenwerking op afstand.

Overeenkomsten

-         - Gebruiksvriendelijkheid
 - Samenwerking
-  Sjablonen

Verschillen

-         Presentatiestijl

Prezi: Biedt dynamische en interactieve presentaties door middel van een canvas waarop je kunt in- en uitzoomen.
Dit is ideaal voor het vertellen van visuele verhalen en het maken van indrukwekkende presentaties.

Canva: Biedt traditionele slide-gebaseerde presentaties met een sterke focus op grafisch ontwerp.

-         - Toepassing
Prezi: Ideaal voor onderwijs, trainingen en zakelijke presentaties die een interactieve en boeiende stijl vereisen.
Canva: Geschikt voor een breed scala aan ontwerpbehoeften, inclusief presentaties, marketingmateriaal en sociale media.

Vak onderdeel

De tools zullen worden toegepast bij het onderdeel spreekvaardigheid. Als afsluiting van een lessenserie met de methode Blink zullen de leerlingen hun mening geven over een stelling in het verhaal. De opdracht voor de leerlingen is om via Canva of Prezi een presentatie te maken waarin ze hun mening en argumenten duidelijk naar voren brengen. Door deze nieuwe tools te gebruiken, kunnen de leerlingen niet alleen hun presentatievaardigheden verbeteren, maar ook ontdekken of deze tool bij hen past en of ze deze in de toekomst vaker willen gebruiken.

Voorbereiding

Om goed voorbereid te zijn, heb ik zelf de verschillende tools grondig uitgeprobeerd en diverse oefenopdrachten gemaakt. Hierdoor kon ik de leerlingen op een optimale manier begeleiden. De leerlingen ontvangen een boekje met daarin de opdracht die zij uit zullen voeren. Naast het boekje met de opdracht ontvangen zij ook een document met daarin stap voor stap de uitleg hoe zij de tool gebruiken. Verder zorg ik voor extra ondersteuning tijdens lessen waarin leerlingen vragen kunnen stellen en we samen complexe problemen kunnen oplossen.

Opdracht presentatie lessenserie Onrust

Opdracht Canva Prezi.pdf

Uitleg documenten voor Canva en Prezi

                Prezi - uitleg.pdf                                      Canva - uitleg.pdf

Lesomschrijving

Fase 1
De les begint onder het motto "eerst het doel, dan de tool" (Walraven, 2023), met een instructie over het onderwerp en een interactief gesprek over het geven van je mening en het beargumenteren ervan. Stap voor stap gaan we richting de tool, maar voordat de tool besproken wordt, moet de opdracht duidelijk worden overgebracht om verwarring te voorkomen. De leerlingen maken kennis met een nieuwe tool, wat enige onrust kan veroorzaken, maar het is belangrijk dat lessen met ICT-tools niet afwijken van lessen zonder ICT-tools.

Fase 2
In deze fase ga ik dieper in op de lesstof en het belang hiervan. De leerlingen willen altijd weten waarom ze iets moeten doen, en daarom is het goed dat ze inzien waarom spreekvaardigheid en het op de juiste manier uiten van je mening in dit geval zo belangrijk is. Stel jezelf daarom altijd de vraag wat de beste manier is om je leerlingen te instrueren, activeren, uitdagen, aanspreken en betrekken (Walraven, 2023). De opdracht voor de leerlingen moet zo uitgewerkt en duidelijk voor hen zijn dat ze deze met een klein steuntje in de rug kunnen maken. Daarom sta ik volledig achter de volgende uitspraak: Alleen als je hebt bepaald hoe je de specifieke inhoud gaat onderwijzen, overweeg je het gebruik van technologie (Walraven, 2023). 

Fase 3
Het is belangrijk om een routine op te bouwen voor de leerlingen, zodat ze precies weten waarvoor en hoe ze ICT-tools mogen en kunnen gebruiken. In mijn lessen maken we bijna elke les gebruik van ICT-tools, omdat onze lesmethode online is en ze daardoor veel meer gebruik maken van de laptop.

De leerlingen loggen zelfstandig in of zien duidelijk op het bord waar ze naartoe moeten. Dit bespaart veel lestijd die goed benut kan worden. Dit zal in elke les op dezelfde manier gaan, waardoor het introduceren van een nieuwe tool veel soepeler zal verlopen dan wanneer je geen routine hebt opgebouwd.

Fase 4
Bij het kiezen van ICT-tools had ik geen idee welke wel of niet zouden aanslaan in de klas, of of de leerlingen er al bekend mee waren. Daarom was het belangrijk om vanaf nul te beginnen en duidelijke instructies te geven tijdens de les. Het was echt een experiment met de ICT-tools, en dit heb ik ook aan de leerlingen verteld. Zo zijn we samen gaan onderzoeken of deze tools geschikt waren, en vonden ze het leuk om een stukje verantwoordelijkheid te dragen voor het ontdekken ervan. Niet alleen ik als docent mocht experimenteren met de tools, maar ondanks dat ik misschien het antwoord al wist, heb ik ze het toch zelf laten onderzoeken. Waarom? Omdat ze er dan echt achter kwamen wat ze van deze tools vonden.

Analyse tools van uit docent
Zoals de titel van het artikel al verklapt, hoopte ik dat de leerlingen uit hun comfortzone zouden stappen en een nieuwe tool zouden ontdekken. Dit is zeker ook gebeurd, maar ik merkte ook enige weerstand tijdens het ontdekken, omdat iedereen graag kiest voor het bekende. Het werken met Canva was een stuk makkelijker dan met Prezi. De website van de leerlingen werd niet automatisch vertaald, waardoor er een technisch probleem ontstond en de leerlingen een beetje in paniek raakten, omdat ze moesten omgaan met het onbekende. Dit resulteerde in een technisch probleem en na het aanpassen van alle laptops konden we pas aan de slag. Tijdens de lessen merkte ik dat de sessies met Prezi als een stuk zwaarder werden ervaren dan de lessen die ik gaf met Canva. Canva is veel gebruiksvriendelijker en duidelijker voor leerlingen.

Analyse tools van uit leerlingen
Na afloop van de presentaties heb ik de leerlingen een enquête laten invullen om hun ervaringen met de tools te evalueren en te ontdekken of ze deze vaker willen gebruiken. Ik heb een enquête afgenomen via Google Forms. Beide enquêtes bevatten dezelfde vragenlijst, maar de ene gaat over Prezi en de andere over Canva. Hieronder vindt u de vragenlijst, gevolgd door de antwoorden van de leerlingen.

Vragenlijst

1. Hoe vond je het om met tool te werken?
   
2. Hoe makkelijk was tool te gebruiken?
3.  Hoe vond je tool in vergelijking met andere presentatieprogramma's zoals PowerPoint?
4.  Welke functies van tool vond je het handigst?
5.  Vond je sommige functies van tool moeilijk te gebruiken? Zo ja, welke?
6. Heb je tijdens het werken met tool technische problemen ervaren?
7. Hoe zou je tool omschrijven als hulpmiddel voor je presentaties?
8. Hoe vaak zou je tool in de toekomst willen gebruiken voor presentaties
9.  Welke verbeteringen zou je aan tool willen zien?
10. Heb je tips of adviezen voor anderen die met tool gaan werken.
11. Zijn er andere presentatieprogramma's die je liever gebruikt? Zo ja, welke en waarom?
12. Vind je dat tool je presentatievaardigheden heeft verbeterd?
13. Heb je nog andere opmerkingen of suggesties over je ervaring met tool?

Uitkomsten

TKB2B – Canva
Uit de enquête onder de leerlingen blijkt dat de meningen over Canva sterk uiteenlopen.

De reacties op Canva zijn divers. Veel leerlingen gaven een neutraal oordeel over de gebruiksvriendelijkheid en de algehele ervaring met het programma. Degenen die enthousiast waren over Canva, waardeerden vooral de sjablonen en ontwerpen. Aan de andere kant vonden sommige leerlingen Canva minder goed in vergelijking met PowerPoint en vonden zij PowerPoint gebruiksvriendelijker. Uit de comfortzone stappen is voor de ene leerling dan ook makkelijker dan voor de andere.

De meerderheid van de leerlingen beoordeelde Canva als makkelijk tot neutraal in gebruik. Echter, sommige leerlingen vonden het platform lastig, vooral bij het toevoegen van tekst en het vinden van specifieke functies. Veel leerlingen gaven aan een voorkeur te hebben voor PowerPoint boven Canva. Redenen hiervoor zijn onder andere de gebruiksvriendelijkheid van PowerPoint en het feit dat ze er meer vertrouwd mee zijn. Toch waren er ook positieve opmerkingen over Canva, vooral wat betreft de mogelijkheden die het platform biedt. Dit laat zien dat, hoewel Canva misschien niet voor iedereen de eerste keuze is, het bepaalde voordelen heeft die het aantrekkelijk maken.

Enkele leerlingen meldden technische problemen tijdens het gebruik van Canva, zoals problemen met tekstvakken en het verplaatsen van teksten. De meeste leerlingen geven aan dat ze Canva zelden of nooit zullen gebruiken voor presentaties in de toekomst.

 Uitkomsten in diagram: Uitkomsten Canva.pdf

TKB2C – Prezi

De meningen van leerlingen over Prezi varieerden sterk. Sommigen vonden het leuk en makkelijk te gebruiken, terwijl anderen het moeilijk en niet plezierig vonden. In vergelijking met PowerPoint en andere programma's had Prezi gemengde beoordelingen; velen gaven de voorkeur aan PowerPoint of Canva.
De animaties, overgangen, sjablonen en ontwerpen werden als handig gezien, maar sommige functies, zoals overgangen en tekst typen, waren moeilijk te gebruiken. Enkele leerlingen hadden technische problemen.
Wat betreft de nuttigheid van Prezi, waren de meningen verdeeld. De meeste leerlingen gaven aan Prezi in de toekomst niet vaak of helemaal niet te willen gebruiken. Verbeteringen die werden voorgesteld, omvatten meer duidelijkheid in de bediening en functies.
Enkele leerlingen adviseerden Prezi niet te gebruiken en in plaats daarvan PowerPoint te kiezen vanwege het gebruiksgemak. Tot slot benadrukten ze dat meer opties niet altijd beter zijn en dat een duidelijke bediening belangrijk is.
Uitkomsten in diagram:
Uitkomsten Prezi enquête.pdf

Conclusie

Zowel Canva als Prezi zijn waardevolle tools in het onderwijs. Ze maken het leren en creëren aantrekkelijker voor studenten en het overbrengen van de leerstof makkelijker voor docenten. Toen ik vertelde dat we aan de slag gingen met Canva/Prezi, reageerden de studenten in beide klassen aanvankelijk twijfelachtig enthousiast. De stap uit hun comfortzone leek groter dan ze hadden verwacht. Beide tools bleken echter eenvoudig in gebruik voor zowel de docent als de student.

Canva heeft één groot voordeel ten opzichte van Prezi: het biedt meer flexibiliteit en veelzijdigheid bij het ontwerpen van materiaal. Dit maakt Canva binnen het onderwijs nog bruikbaarder dan Prezi. Het was belangrijk om te onderzoeken welke tool het beste aanslaat bij de leerlingen en hen bekend te maken met de mogelijkheden van beide tools. Dit experiment gaf hen een stukje verantwoordelijkheid en stimuleerde hun nieuwsgierigheid en betrokkenheid bij het ontdekken van nieuwe ICT-middelen.

Als docent zal ik Canva dus meer gaan gebruiken als ICT-tool en als ontwikkelingsprogramma voor lesmateriaal. Ik ben ervan overtuigd dat bijna alle leerlingen een extra tool hebben ontdekt, of dit nu Prezi of Canva is, dat maakt niet zoveel uit. Ik ben zeer tevreden over het resultaat dat een aantal leerlingen iets nieuws hebben ontdekt en uit hun comfortzone zijn gestapt

Bronnen:

Walraven, A. (2023). Digitalisering in het (taal)onderwijs. Eerst het doel, dan de tool. In J.J.M. Dera, J.C.G. Gubbels, J.M. Loo & J.H.M. van Rijt (Reds.). Vaardig met vakinhoud. Handboek vakdidactiek Nederlands (p 41-50). Bussum: Coutinho.

Als de PDF-bestanden niet werken, verwijs ik u graag door naar onderstaande link:

Documenten leren lesgeven met ICT